Triệu chứng của tiểu đường típ 2 thường khó phát hiện và rất dễ bị mọi người bỏ qua. Tuy nhiên căn bệnh này lại tiềm ẩn nhiều biến chứng cực kỳ nguy hiểm. Tìm hiểu kiến thức về tầm soát tiểu đường típ 2 ngay hôm nay để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
1. Hiểu về tiểu đường típ 2
Tiểu đường (đái tháo đường) típ 2 là một tình trạng bệnh lý mạn tính, xảy ra trong thời gan dài. Vậy bạn có biết cơ chế chuyển hóa và lý do tại sao chúng ta lại bị tiểu đường típ 2 không?
- Insulin được biết đến là một loại nội tiết tố, hay còn gọi là hormone (hóc-môn) được sản xuất bởi tuyến tụy, có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh lượng đường huyết.
- Cụ thể, khi nạp thực phẩm vào cơ thể, thức ăn sẽ được chuyển hóa thành đường glucose (gờ-lu-co). Tại đây, insulin sẽ đóng vai trò là “chìa khóa” mở cánh cửa giúp đường glucose đi vào trong tế bào, từ đó cung cấp năng lượng để cơ thể hoạt động.
- Nếu cửa không mở được, glucose không thể vào trong tế bào, vẫn bị giữ lại trong máu sẽ khiến đường huyết tăng cao. Hiện tượng này gọi là kháng insulin.
2. Ai cần tầm soát tiểu đường típ 2?
Tiểu đường típ 2 có thể xảy ra ở bất kỳ ai. Tuy nhiên, có một số nhóm đối tượng đặc biệt được đái tháo đường típ 2 nhắm đến như:
- Người trên 45 tuổi: tỉ lệ mắc bệnh tiểu đường típ 2 tăng cao sau tuổi 45. Thế nên việc tầm soát định kỳ đối với nhóm đối tượng này là rất quan trọng.
- Người có tiền sử gia đình mắc tiểu đường: nếu trường hợp trong gia đình có người mắc tiểu đường, hãy cảnh giác.
- Người thừa cân, béo phì: chỉ số khối lượng cơ thể (BMI) trên 25 kg/m² hoặc có chỉ số vòng eo lớn là đối tượng có nguy cơ cao.
- Người ít vận động: lối sống ít vận động làm tăng nguy cơ kháng insulin và đái tháo đường típ 2.
- Người có tiền sử tiểu đường thai kỳ: phụ nữ từng mắc tiểu đường thai kỳ có nguy cơ cao mắc tiểu đường típ 2 sau khi sinh.
- Người có huyết áp cao hoặc gặp tình trạng rối loạn lipid máu: những vấn đề này sẽ làm tăng nguy cơ mắc phải tiểu đường típ 2.
- Người có hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): PCOS là một rối loạn nội tiết tố làm tăng nguy cơ kháng insulin, từ đó tăng tỉ lệ mắc tiểu đường típ 2.
3. Tầm soát tiểu đường típ 2
3.1 Các phương pháp tầm soát tiểu đường típ 2
Có một số xét nghiệm máu được sử dụng để tầm soát tiểu đường típ 2 như:
- Đường huyết lúc đói (FPG): xét nghiệm này đo lượng đường trong máu sau khi nhịn ăn ít nhất 8 giờ. Mức đường huyết lúc đói ≥ 126mg/dL (7,0 mmol/L) trong hai lần xét nghiệm khác nhau sẽ xác nhận tình trạng bị tiểu đường.
- Xét nghiệm dung nạp glucose đường uống (OGTT): sau khi uống một dung dịch glucose, 2 giờ sau bạn sẽ đo đường huyết. Mức đường huyết sau 2 giờ ≥ 200 mg/dL (11,1 mmol/L) cho thấy tình trạng mắc bệnh tiểu đường.
- Xét nghiệm HbA1c (hemoglobin glycated): xét nghiệm này đo mức đường huyết trung bình trong khoảng 2 - 3 tháng qua. Mức HbA1c ≥ 6.5% cho thấy bị tiểu đường.
3.2 Tầm quan trọng của việc tầm soát định kỳ
Phát hiện sớm tiểu đường típ 2 là chìa khóa để kiểm soát và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng bao gồm:
- Bệnh tim mạch: đặc biệt là nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ, các vấn đề tim mạch khác,...
- Tổn thương thận: nguy hiểm hơn là dẫn đến suy thận, một trong những biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh.
- Các vấn đề về mắt: vì nguyên nhân tổn thương võng mạc nên cảnh báo nguy cơ mù lòa ở người mắc tiểu đường.
- Tổn thương thần kinh: đường huyết cao ảnh hưởng đến sự lưu thông máu, ngoài ra còn cản trở quá trình vận chuyển oxy và các chất dinh dưỡng. Từ đó làm tổn thương dây thần kinh dẫn đến nhiều bệnh lý liên quan.
4. Phòng tránh tiểu đường típ 2 như thế nào?
Ngoài việc tầm soát định kỳ, việc duy trì lối sống lành mạnh cũng rất quan trọng trong quá trình phòng ngừa và kiểm soát tiểu đường típ 2.
- Hãy thiết lập cho bản thân một chế độ ăn uống cân bằng.
- Hoạt động thể chất thường xuyên.
- Duy trì sức khỏe tinh thần tốt.
- Duy trì cân nặng lý tưởng, có thể giảm cân nếu cần thiết.
- Theo dõi sức khỏe và lượng đường huyết thường xuyên.
Việc theo dõi sức khỏe đường huyết ngày nay đang ngày càng dễ dàng. Nhiều app sức khỏe cũng như các thiết bị theo dõi chỉ số đường huyết đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi. Hỗ trợ mọi người phát hiện những dấu hiệu tiểu đường sớm, đồng thời kiểm soát quá trình điều trị dưới sự hướng dẫn của Bác sĩ chuyên môn. Đừng chần chờ với sức khỏe của bản thân. Tầm soát và chủ động ngay hôm nay!
Tài liệu tham khảo:
1. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Đái tháo đường típ 2, Bộ Y tế, https://daithaoduong.kcb.vn/huong-dan-chan-doan-va-dieu-tri, 20/9/2017
2. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh đái tháo đường tuýp 2, CDC, https://vncdc.gov.vn/huong-dan-chan-doan-va-dieu-tri-benh-dai-thao-duong-tuyp-2-nd14582.html, 18/08/2016
Nội dung trên chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho tư vấn y khoa. Hãy trao đổi trực tiếp với Bác sĩ để có hướng dẫn phù hợp với tình trạng sức khỏe của mỗi người! Xem thêm >
