Tiểu đường (đái tháo đường) đã và đang trở thành một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại trên toàn cầu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về nhiệm vụ, vai trò của glucose và insulin, hai thành phần cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và năng lượng hằng ngày.
1.Glucose là gì?
Hiểu đơn giản glucose (gờ-lu-co) là một loại đường đơn và được coi là “nút nguồn” cho năng lượng của cơ thể. Có nó, chúng ta mới có sức để sinh hoạt và duy trì cuộc sống hằng ngày.
Đường glucose được cơ thể hấp thu từ các thực phẩm hằng ngày như: cơm, bánh mì, bún, hoa quả,... Khi ăn, cơ thể sẽ chuyển hóa và biến những thực phẩm này thành glucose, đưa vào máu để nuôi sống các tế bào và cơ quan.
2. Vì sao glucose quan trọng? Vai trò của glucose là gì?
Glucose đóng vai trò giúp:
- Cung cấp năng lượng: glucose là thành phần cực kỳ quan trọng, cung cấp “năng lượng” để não và các cơ quan khác hoạt động.
- Dự trữ năng lượng: khi có quá nhiều glucose không được sử dụng, cơ thể sẽ “để dành” glucose trong gan và cơ bắp, để khi cần có thể lấy ra dùng.
3. Insulin là gì?
Insulin (in-su-lin) là một loại nội tiết tố, hay còn gọi là hormone (hóc-môn) được sản xuất bởi tuyến tụy, có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh lượng đường (glucose) trong máu.
Cụ thể, khi ăn thì lượng đường huyết của chúng ta sẽ tăng. Tại đây, insulin sẽ đóng vai trò là “chìa khóa” giúp mở "cửa" cho glucose vào trong tế bào, đảm bảo mức đường huyết trong máu ở mức an toàn.
4. Tại sao insulin quan trọng?
Vì insulin là một người quản lý tuyệt vời, giúp:
- Giữ đường huyết ổn định: giúp điều phối hoạt động của glucose, từ đó điều hòa lượng đường trong máu ở tình trạng ổn định.
- Để dành năng lượng: Việc tích trữ năng lượng sẽ giúp cơ thể quản lý chất béo hiệu quả.
5. Vai trò của glucose và insulin trong cơ thể
5.1 Cách glucose và insulin cùng nhau duy trì sức khỏe, phòng tránh đái tháo đường
Glucose và insulin là 2 yếu tố đóng vai trò quyết định giúp mức đường huyết luôn được ổn định. Từ đó hạn chế và ngăn chặn đái tháo đường.
- Sau bữa ăn: thức ăn chuyển hóa thành glucose và đi vào trong máu, insulin “mở cửa” để đưa glucose vào tế bào. Tránh “quá tải” glucose trong máu, tránh đường huyết cao.
- Khi không ăn: cơ thể sẽ “lấy” glucose dự trữ ở gan, cơ bắp,... ra. Từ đó có năng lượng để cơ thể hoạt động.
Nếu quá trình này bị rối loạn, cơ thể sẽ không kiểm soát được lượng đường trong máu, dẫn đến nguy cơ gặp phải các bệnh lý về đái tháo đường, đặc biệt là đái tháo đường típ 2, nguy hiểm hơn là có thể xảy ra những biến chứng về tim mạch, thần kinh, thận, mắt,...
5.2 Sự cân bằng rất quan trọng
5.2.1 Cân bằng hoạt động glucose và insulin, phòng tránh và điều trị đái tháo đường
Một cơ thể khỏe mạnh cần có sự cân bằng giữa glucose và insulin. Việc hiểu rõ về cách glucose và insulin hoạt động không chỉ giúp bạn duy trì hoạt động một cách tuyệt vời, mà còn giúp kiểm soát các vấn đề sức khỏe liên quan đến đường huyết.
Đặc biệt ở những người mắc đái tháo đường típ 2 lại càng cần đặc biệt hiểu rõ về glucose và insulin hơn để có thể điều chỉnh chế độ ăn uống, luyện tập và sử dụng thuốc phù hợp.
5.2.2 Phương pháp điều trị đối với đái tháo đường
- Chế độ ăn uống hợp lý: tập trung vào việc ăn uống cân bằng với nhiều rau xanh, trái cây. Hạn chế đường tinh luyện.
- Thể dục, thể thao thường xuyên: vận động hàng ngày không chỉ giúp tiêu hao năng lượng dư thừa mà còn làm tăng hiệu quả hoạt động của insulin.
- Điều trị với Bác sĩ: việc điều trị bằng thuốc, tiêm insulin,... là điều cực kỳ quan trọng. Kiên trì dưới sự chỉ định của Bác sĩ luôn là việc được đặt lên hàng đầu.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: đi khám định kỳ giúp bạn theo dõi và duy trì mức đường huyết ổn định. Đồng thời can thiệp sớm nếu có bất cứ bệnh lý phát sinh.
Khi tuổi tác ngày càng tăng, việc hiểu rõ vai trò của glucose và insulin giúp bạn kiểm soát sức khỏe một cách tốt hơn và hiệu quả hơn.
Đặc biệt, với công nghệ đang ngày càng phát triển, việc ứng dụng các thiết bị vào cuộc sống hằng ngày đang ngày càng phổ biến, đặc biệt là việc đo đạc, theo dõi mức đường huyết, hỗ trợ điều trị đái tháo đường. Bạn có thể sắm ngay cho mình những thiết bị và Ứng dụng giúp tăng tuân thủ điều trị và kết nối chặt với Bác sĩ tại nhà hoặc dựa trên lời khuyên của Bác sĩ.
Đừng quên theo dõi kênh để liên tục cập nhật những thông tin mới nhất về sức khỏe nhé. Cùng chăm sóc bản thân từ những điều đơn giản nhất!
Tài liệu tham khảo:
1. Hướng dẫn điều trị bệnh tiểu đường, Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA), 2025
2. Sách Mật mã tiểu đường, Jason Fung, 2023
3. Diabetes Self-Management Education and Support, United States Department of Veterans Affairs, 21/01/2025
Nội dung trên chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho tư vấn y khoa. Hãy trao đổi trực tiếp với Bác sĩ để có hướng dẫn phù hợp với tình trạng sức khỏe của mỗi người! Xem thêm >
