Tiểu đường (đái tháo đường) dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó được cảnh giác đầu tiên là những biến chứng về tim. Bởi nó đứng đầu danh sách những biến chứng có tỉ lệ tử vong cao nhất khi mắc tiểu đường. Cảnh giác ngay hôm nay, hãy cùng tìm hiểu về những biến chứng này và cách phòng ngừa sao cho hiệu quả nhé!
1. Bệnh tim ở người mắc tiểu đường
Ở những người mắc tiểu đường, tỉ lệ mắc "bệnh động mạch vành" rất cao. Đây là tình trạng khi các động mạch cung cấp máu cho tim bị tắc nghẽn vì sự tích tụ của các mảng bám chất béo.
Cụ thể là:
- Đường huyết cao gây viêm và làm tổn thương lớp lót bên trong mạch máu.
- Mỡ máu (cholesterol) dễ dàng thâm nhập vào thành mạch, tích tụ và hình thành các mảng xơ vữa.
- Lâu dần, mảng xơ vữa lớn dần, làm hẹp hoặc tắc nghẽn mạch máu, cản trở lưu thông máu đến tim, não và các cơ quan khác.
Bệnh động mạch vành làm tăng nguy cơ xảy ra những biến chứng nguy hiểm như: nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Tuy nhiên chúng ta có thể kiểm tra và phòng tránh những biến chứng nguy hiểm này bằng các xét nghiệm khác nhau.
2. Thực hiện một số xét nghiệm để phát hiện bệnh tim
Để kiểm tra các biến chứng tim khi mắc đái tháo đường, Bác sĩ sẽ yêu cầu kiểm tra xét nghiệm các chỉ số quan trọng như:
- Đường huyết
- Huyết áp
- Mức cholesterol
Bác sĩ cũng có thể tiến hành các xét nghiệm khác để kiểm tra tình trạng tim, bao gồm:
- Điện tâm đồ (ECG): để giúp đo lường hoạt động điện trong tim.
- Nghiệm pháp gắng sức: bạn có thể được yêu cầu đi bộ hoặc chạy trên máy và đo ECG để kiểm tra xem tim có nhận đủ máu khi hoạt động hay không. Nếu bạn không thể đi bộ hoặc chạy, Bác sĩ có thể cho dùng thuốc để tăng nhịp tim.
- Siêu âm tim: dùng sóng âm để tạo hình ảnh khi tim đang đập.
3. Làm sao để bảo vệ tim khỏi biến chứng tiểu đường?
3.1 Dùng thuốc và xây dựng liệu trình sống phù hợp
Một số biện pháp phòng tránh, giảm nguy cơ hoặc thậm chí là cải thiện các biến chứng về tìm khi bị tiểu đường như:
- Quản lý đường huyết: bao gồm việc dùng thuốc điều trị tiểu đường theo hướng dẫn của Bác sĩ.
- Kiểm soát huyết áp và cholesterol: huyết áp hoặc mức cholesterol cao làm tăng nguy cơ mắc phải tình trạng nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ. Để phòng tránh chúng, việc cải thiện chế độ ăn và thói quen luyện tập là điều cực kì cần thiết. Hoặc Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc kiểm soát huyết áp và cholesterol ho bạn (nếu cần thiết).
- Uống aspirin (khi được Bác sĩ chỉ định): nếu bị bệnh động mạch vành hoặc từng trải qua cơn nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Bác sĩ có thể kê đơn dùng aspirin liều thấp hàng ngày. Một số trường hợp khác cũng có thể sử dụng thêm các loại thuốc khác để giúp ngăn ngừa việc hình thành cục máu đông.
- Thay đổi lối sống:
+ Ăn uống lành mạnh
+ Tập thể dục thường xuyên
+ Bỏ thuốc lá
+ Giảm cân (nếu bạn thừa cân)
+ Hạn chế rượu bia
+ Đảm bảo ngủ đủ giấc
3.2 Các thủ thuật y tế khác
Nếu chỉ sử dụng thuốc mà không đáp ứng được hiệu quả điều trị, bạn có thể cần thực hiện các thủ thuật y tế như:
- Đặt stent: Bác sĩ đưa một ống nhựa mỏng vào động mạch đang bị tắc. Sau đó sử dụng một quả bóng nhỏ để mở rộng khu vực tắc nghẽn. Ở đây, đặt một ống lưới nhỏ (stent) vào bên trong động mạch để giữ cho động mạch mở. Cuối cùng là kê thuốc để ngăn ngừa cục máu đông hình thành trong stent.
- Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành (CABG): Bác sĩ sẽ dùng thủ thuật để lấy một đoạn mạch máu từ chỗ khác của cơ thể. Tại nơi bị tắc nghẽn, sẽ nối đoạn mạch máu này vào phía trên và phía dưới, từ đó tạo đường dẫn máu mới, giúp đưa máu tới những vùng còn thiếu máu.
4. Triệu chứng
Các triệu chứng của biến chứng tim ở người mắc tiểu đường, đặc biệt là nhồi máu cơ tim bao gồm:
- Đau, áp lực hoặc khó chịu ở ngực: cơn đau có thể nặng hơn khi hoạt động như thể dục, leo cầu thang.
- Khó thở.
- Đổ mồ hôi, da ẩm và lạnh.
- Đau hoặc tê ở vùng cánh tay, hàm, cổ hoặc lưng.
- Buồn nôn, nôn mửa hoặc khó tiêu.
- Tim đập nhanh hoặc không đều.
- Cảm giác chóng mặt, ngất xỉu hoặc yếu, lả người.
Gọi cấp cứu ngay lập tức nếu bạn nghĩ rằng mình có thể đang bị nhồi máu cơ tim.
Phòng tránh những biến chứng tiểu đường ngay từ hôm nay là rất quan trọng, đặc biệt là những biến chứng về tim. Việc sử dụng các thiết bị y tế cá nhân để cùng Bác sĩ quản lý và điều chỉnh lối hằng ngày là điều cần thiết. Việc này sẽ giúp bạn tuân thủ điều trị, đồng thời tầm soát các chỉ số thường xuyên để phòng ngừa những biến chứng tim một cách hiệu quả nhất. Liên hệ với chúng tôi ngay nếu có bất cứ thắc mắc gì khác nhé!
Tài liệu tham khảo:
1. Biến chứng tim mạch do bệnh Đái tháo đường và cách phòng ngừa, Bộ Y tế, 30/04/2023
2. Hướng dẫn điều trị bệnh tiểu đường, Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA), https://diabetes.org/newsroom/press-releases/american-diabetes-association-releases-standards-care-diabetes-2025, 2025
Nội dung trên chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho tư vấn y khoa. Hãy trao đổi trực tiếp với Bác sĩ để có hướng dẫn phù hợp với tình trạng sức khỏe của mỗi người! Xem thêm >
