Trong cuộc chiến chống lại Béo phì và Tiểu đường, một câu hỏi rất nhiều người thắc mắc là: "Nên giảm cân trước hay ổn định đường huyết trước?" Chắc chắn rằng cả hai yếu tố đều ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng đâu là điều cần ưu tiên hơn? Cùng tìm lời giải đáp tốt nhất ngay!

1. Mối quan hệ giữa Béo phì và Tiểu đường

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, Béo phì và đặc biệt là phần mỡ nội tạng tại bụng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng kháng insulin, làm gia tăng mức đường huyết và là nguyên nhân chính của tiểu đường típ 2. Vậy kháng insulin (in-su-lin) là gì? 

• Insulin là một loại hormone (hóc-môn) nội tiết tố được sản xuất bởi tuyến tụy, nó có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh lượng đường glucose (gờ-lu-co) trong máu.

• Cụ thể, khi chúng ta ăn uống, cơ thể sẽ chuyển hóa thức ăn thành glucose trong máu. Tại đây insulin sẽ đóng vai trò là “chìa khóa” giúp “mở cửa” đưa glucose từ máu vào tế bào, từ đó sinh ra năng lượng giúp cơ thể hoạt động.

  + Nếu insulin giúp glucose vào tế bào như bình thường - tiếp tục quá trình chuyển hóa năng lượng. 

  + Nếu các tế bào không chịu để insulin đưa glucose đi vào như bình thường, sẽ khiến đường ứ đọng trong máu ngày càng nhiều và gây nên tình trạng đường huyết cao. Đây là hiện tượng kháng Insulin. 

Việc giảm cân có thể cải thiện khả năng kiểm soát đường huyết. Nghiên cứu đã cho thấy chỉ cần giảm từ 5 - 10% trọng lượng cơ thể là có thể giúp cải thiện đáng kể tình trạng kháng insulin, từ đó giảm được mức đường huyết, huyết áp, đạt được mức cholesterol tốt hơn, giảm căng thẳng ở hông, đầu gối, mắt cá chân và bàn chân và đồng thời giúp tâm trạng thoải mái hơn. 

Ngoài ra, việc giảm cân còn có thể giúp một số bệnh nhân giảm hoặc thậm chí ngừng việc sử dụng thuốc điều trị tiểu đường.

2. Tình trạng sức khỏe tổng quát

Trước khi quyết định về việc “nên giảm cân trước hay ổn định đường huyết trước?”, điều quan trọng là phải đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát của bạn.

2.1 Xét nghiệm đường huyết

Nếu mức đường huyết của bạn thường xuyên ở mức cao hoặc có các triệu chứng hạ đường huyết như: chóng mặt, buồn nôn,... thì việc ổn định đường huyết trước là điều cần thiết. Một cuộc sống với mức đường huyết không ổn định có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm các bệnh về tim mạch, bệnh thận, các vấn đề về thị lực,...

2.2 Chỉ số cơ thể (BMI)

Nếu có chỉ số cơ thể (BMI) trên 30 có nghĩa là bạn đang ở trong tình trạng béo phì. Nếu bạn còn bị song song cả bệnh lý tiểu đường thì việc kết hợp kiểm soát mức đường huyết  và cân nặng là điều cần thiết. Bởi:

• Việc kiểm soát cân nặng là cực kỳ quan trọng trong liệu trình điều trị tiểu đường.
• Sau đó, tùy thuộc vào mức độ bệnh tiểu đường đang nặng hay nhẹ để ưu tiên nên giảm cân trước hay ổn định đường huyết trước. 

3. Nên giảm cân trước hay ổn định tiểu đường trước?

3.1 Khi nào thì nên ổn định đường huyết trước?

Nếu bạn đang mắc Tiểu đường và có mức đường huyết (glucose) cao, hãy ưu tiên ổn định mức đường huyết trước. Bởi đây có thể là nguyên nhân gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn và để lại hậu quả rất đáng tiếc.

• Hãy điều chỉnh chế độ ăn uống: giảm thiểu thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột, thay thế bằng các thực phẩm lành mạnh như: rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt (các loại hạt chứa vỏ, mầm, thịt hạt).
• Thăm khám Bác sĩ: hãy thăm khám với bác sĩ để lên liệu trình điều trị cũng như lên đơn thuốc phù hợp nhất với từng tình trạng cụ thể.
• Theo dõi đường huyết thường xuyên: để xác định kết quả quá trình điều trị, từ đó điều chỉnh liệu trình sao cho phù hợp. Đồng thời hạn chế và ngăn chặn những biến chứng xấu có thể xảy ra.

3.2 Khi nào nên kết hợp giảm cân và ổn định mức đường huyết?

Nếu tình trạng tiểu đường của bạn đã tốt lên, đặc biệt với mức đường huyết dần ổn định, đồng thời cần giảm cân để cải thiện tình trạng Béo phì, hãy kết hợp giảm cân và ổn định mức đường huyết. 

Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống, giai đoạn này bạn cũng cần tập thể dục thường xuyên và thay đổi lối sống tích cực, cân nhắc giảm stress, ngủ đủ giấc, ngừng hút thuốc và hạn chế rượu bia,...

4. Lưu ý

Trước khi bắt đầu liệu trình điều trị, dù là giảm cân trước hay ổn định đường huyết trước, thì điều này cần phải được Bác sĩ chỉ định.

Ngoài ra, bạn cần theo dõi sức khỏe thường xuyên: đặc biệt là chỉ số đường huyết, MBI, huyết áp,... để thay đổi chế độ ăn uống, mức độ hoạt động, sinh hoạt sao cho phù hợp. Việc sử dụng những ứng dụng công nghệ để cùng bác sĩ kiểm tra và theo dõi các chỉ số, vấn đề sức khỏe cũng được khuyến khích. Bởi điều này sẽ giúp kiểm soát và can thiệp kịp thời nhất đối với sức khỏe của bạn.

Việc "nên giảm cân trước hay ổn định mức đường huyết trước?" không có một câu trả lời nhất định. Trên cả lý thuyết và thực tế, từng cá nhân sẽ có những liệu trình điều trị khác nhau, tùy thuộc vào từng tình trạng sức khỏe khác nhau. Hãy đến thăm khám được các Bác sĩ hướng dẫn chi tiết nhất nhé.  

Tài liệu tham khảo:

1. Ổn định đường huyết cũng là cách giảm cân hiệu quả, Báo Sức khỏe và Đời sống, https://suckhoedoisong.vn/on-dinh-duong-huyet-cung-la-cach-giam-can-hieu-qua-169230911121158351.htm, 12/09/2023

Giảm cân ở người đái tháo đường khi nào thì tốt và khi nào thì xấu?, Trạm Y tế Phường Tân Sân Nhì, https://tytphuongtansonnhi.medinet.gov.vn/chuyen-muc/giam-can-o-nguoi-dai-thao-duong-khi-nao-thi-tot-va-khi-nao-thi-xau-cmobile11699-87620.aspx, 18/8/2023 

Nội dung trên chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho tư vấn y khoa. Hãy trao đổi trực tiếp với Bác sĩ để có hướng dẫn phù hợp với tình trạng sức khỏe của mỗi người! Xem thêm >